Uprawa bezorkowa – co warto wiedzieć?

Uprawa bezorkowa jest alternatywnym rozwiązaniem uprawy tradycyjnej, czyli orki. Nie bez kozery nazywana jest również zredukowaną ze względu na swój uproszczony charakter. Bezorkowa uprawa gleby znacznie lepiej z nią rezonuje, albowiem jej negatywny wpływ na glebę ograniczony jest do minimum.

Tradycja kontra troska

Decydując się na tradycyjny sposób uprawy gleby, musimy mieć gotowość na wiele czynników utrudniających nam pracę. Zużycie paliwa jest przy tej metodzie znacznie większe, niż przy uprawie bezorkowej na glebach lekkich, znacznie bardziej wzrasta ryzyko wystąpienia erozji wodnej i wietrznej, wysusza się gleba, a na to wszystko jesteśmy zmuszeni zagospodarować sobie mnóstwo czasu.

Bezorkowa uprawa na glebach lekkich niesie ze sobą szereg zalet i korzyści płynących z procesów, które zachodzą w ciągu zaledwie kilku lat. Zmiany fizyczne i chemiczne gleby podczas stosowania uproszczonej formy uprawy dotyczą:

• wzbogacenia zawartości próchnicy w głąb na około 20 centymetrów,
• płytszego rozrostu systemu korzeniowego uprawianych roślin
• zmniejszenia zjawiska wypłukiwania z gleby cennych składników mineralnych
• zwiększenia zawartości przyswajalnego magnezu, potasu i fosforu w górnych segmentach warstwy gleby poddanej bezorkowej uprawie
• zwiększenia napowietrzenia gleby i jej przepuszczalność dzięki zwiększeniu populacji dżdżownic
• pozytywnych zmian w rozmieszczeniu i aktywizacji mikroelementów i makroelementów w glebie
• poprawy wydajności maszyn używanych do bezorkowej uprawy
• Znacznie stabilniejszych plonów pozwalających na dotrzymanie terminów agrotechnicznych
• Zaoszczędzonego czasu i zniwelowania kosztów uprawy

Powrót do przeszłości – uprawa bezorkowa, a maszyny

Znacznie uproszczona technologicznie bezorkowa uprawa na glebach lekkich jest w zasadzie powrotem do starych metod uprawy roli znanych od wielu lat naszym przodkom. Nazywa się tą metodę nowocześniejszą, od orki, jednak jest ona od orki znacznie starsza, a współczesna jej wersja wzbogacona jest o maszyny zastępujące pług. Nasi przodkowie nie używali tak wielkich maszyn na paliwo, ponieważ zwyczajnie ich nie znali. Nie było zagrożenia zanieczyszczenia powietrza, ani gleby, nie tracono tyle energii i czasu na głęboką orkę gleby lekkiej, która przez spłyconą obróbkę nie wysuszała się zbytnio i nie ulegała erozji. Populacja dżdżownic w środowisku glebowym była na tyle wystarczająca, że gleba była dobrze spulchniona, napowietrzona i odżywiona. Bogactwo gleby w składniki mineralne gwarantowało zdrową żywność.

Podczas uprawy bezorkowej trzeba jednak liczyć się z tym, że plony będą znacznie słabsze, niż te pochodzące z uprawy klasycznej, w przeciwieństwie do zachwaszczenia. Chwasty takie jak ostrożeń polny, perz czy mniszek lekarski będą się świetnie czuły na glebie uprawianej według starej metody naszych przodków.

Przesiadka z pługa na gruber

Zastąpienie orki gruberami i siew bezpośredni to ogół i czynności związanych z bezorkową uprawą gleby lekkiej. Kultywatory o sztywnych zębach, talerzowe i wirnikowe brony, spulchniacze i cały szereg innych maszyn uprawnych nie służą odwracaniu warstwy gleby, lecz płytkiemu przemieszaniu jej. Wykonuje się to zaraz po zbiorach, albowiem wówczas uzyskamy optymalny poziom spulchnienia przed kolejnym siewem. Planując zamianę metody tradycyjnej orkowej na bezorkową, należy zdawać sobie sprawę z tego, że tymczasowo zwiększy się poziom zakwaszenia wierzchnich segmentów gleby, oraz jej zachwaszczenie. Takie rozwiązanie polecanie jest głównie w przypadku terenu bogatego w materię organiczną i wapń; pagórkowatych, nierównych terenów; uproszczonego płodozmianu, przy którym przeważają zboża.

Podczas pierwszych lat stosowania bezorkowej uprawy gleby szczególnie ważna jest walka z chwastami. Należy stosować nawozy azotowe w zwiększonych dawkach. Może nastąpić nasilenie chorób podsuszkowatych, oraz zwiększy się ilość i aktywność szkodników.

Uprawa gleby nie jedno ma imię

System upraw bezorkowych idzie w parze z siewem bezpośrednim, co w takiej konfiguracji dobrze rezonuje ze zwiększeniem jakości gleby. Uprawa ziemi jest ciężką i mozolną pracą, która wymaga sporej ilości czasu, samodyscypliny, wiedzy, siły fizycznej, zdrowia i finansów.  Zamieniając pług na gruber zaoszczędzisz to, co może demotywować do pracy.